Tuesday 25 May 2010

Νέες μητέρες: Το Θυμωμένο Γράμμα της Ε.

Καιρό ήθελα να γράψω κάτι για τις νέες μητέρες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν εντός και εκτός τους. Κάποιες φορές οι ευκαιρίες σε βρίσκουν, δεν τις δημιουργείς. Έτσι, όταν η παρακάτω φίλη μου έστειλε το γράμμα που απευθύνεται σε μια άλλη φιλενάδα της με την οποία είχαν μια διένεξη (υποθέτω μιας και δε γνωρίζω το περιστατικό) για να το αναρτίσω στο WomenSpace, δέχτηκα.  Διαβάζοντάς το έβλεπα πολλά θέματα που αντιμετωπίζει μια νέα μητέρα συγκεντρωμένα: την κούραση, την αϋπνία, το άγχος αποχωρισμού, το μητρικό έναντι στο ξένο γάλα, την "πιπίλα ή όχι", την επιστροφή στην εργασία ή την εξ'ολοκλήρου παρουσία της μητέρας, μα κυρίως τα ανείπωτα άγχη της γυναικείας φύσης και ταυτότητας.

Αποφάσισα λοιπόν σε μια πρώτη φάση να παρουσιάσω το γράμμα της Ε. και σε μια δεύτερη να σχολιάσω κάποια απο τα θέματα που θίγονται αλλά κυρίως να μιλήσω συνδυασμένα σα μητέρα και σαν ψυχολόγος για τα όσα ζει και θα ήταν καλό να σκεφτεί μια νέα μητέρα.

ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ Ε.

"Φιλενάδα καλησπέρα,
Παίρνω τη πρωτοβουλία να σου γράψω αυτό το e-mail γιατί ακόμα και σήμερα δεν έχω ξεχάσει τη συζήτηση που είχαμε τη προ περασμένη Κυριακή στο σπίτι της κοινής μας φίλης.

Αναστατώθηκα πολύ από τα όσα μου είπες και τον τρόπο που αντέδρασες και ακόμα δε μπορώ να πιστέψω τα λόγια σου.

Να σου θυμήσω πως ήρθες να με χαιρετήσεις, ενώ κρατούσα στα χέρια μου την Α. και με ρώτησες τί κάνει. Σου απάντησα πως περνάει μια περίοδο λίγο δύσκολη (το γνωστό και ως "άγχος αποχωρισμού", το οποίο παρεπιπτόντως δεν αναφέρεται σε κάποιον αποχωρισμό συγκεκριμένα - όταν έρθει η ώρα να το αντιμετωπίσεις θα βρεις τις απαντήσεις και για αυτό)και ως εκ τούτου είναι περισσότερο προσκολλημένη στο στήθος.

Με έκφραση οίκτου προς το παιδί μου μου απάντησες "Μα γιατί το κάνεις αυτό στο παιδί;" και ρωτώντας σε, χωρίς να μπορώ να καταλάβω τί ήταν αυτό το τόσο τρομερό και καταστρεπτικό που κάνω στο παιδί μου, μου είπες πως θηλάζω ένα παιδί όταν αυτό έχει βγάλει δόντια και ως αποτέλεσμα του καθυστερώ την ανάπτυξή του, το "κρατάω πίσω", όπως χαρακτηριστικά μου απάντησες.

"Δεν έχεις δικαίωμα να το κάνεις αυτό,σε ένα αθώο παιδί για να καλύψεις τα δικά σου συναισθηματικά κένα" προφανώς θα σκεφτόσουν την ώρα που μου τα έλεγες αυτά.

Αυτό πάλι το είδες κάπου? Το άκουσες σε κάποια μεσημεριανή εκπομπή?

Όχι.Ούτε το διάβασες σε κάποιο άρθρο επιστημονικού περιοδικού παιδοψυχιατρικής, εξελικτικής ψυχολογίας, ή παιδιατρικής. Ούτε καν σε κάποιο περιοδικό για γονείς κρεμασμένο από ένα μανταλάκι σε κάποιο περίπτερο.

Οχί.

Σου "το είπαν". Ποιοί?Πότε?Γιατί? Δεν έχει σημασία. Σημασία έχει πως το έγκλημα πρέπει να σταματήσει, και αφού δεν το έχει κάνει κανείς άλλος μέχρι τώρα, θα το κάνεις εσύ.

Δεν θα αναλύσω το πόσο μπορεί να ενοχλήσει, εώς και να διαλύσει μια τέτοιου τύπου κριτική μια μάνα που για να μεγαλώσει ένα παιδί σωστά έχει να αντιμετωπίσει εκτός των κατ' επιλογήν της δυσκολιών (της αυπνίας, της απομόνωσης και της πνευματικής και σωματικής κούρασης) και τη κοινωνία ολόκληρη που της κάθεται εμπόδιο σε όλη της τη προσπάθεια να αναθρέψει ένα παιδί, όχι με την ευκολία που επιτάσσει η μόδα των τελευταίων 150 χρόνων, αλλά η ανατροφή των μερικών χιλιάδων ετών που βρίσκεται εν ζωή αυτό το είδος, ομοταξίας θηλαστικού, που είναι ο Homo Sapiens Sapiens, δηλαδή εμείς.

Δεν ήταν η - από το πουθενά - κριτική σου, εξάλλου, που με ενόχλησε τόσο, μιας και έχω συνηθίσει  - όπως και πολλές άλλες μανάδες - να δέχομαι θρασύτατα πυρά πανταχόθεν...

Πυρά που επέλεξα να να μη γεννήσω με καισαρική τομή, όπως κάποιος γιατρός εκβιαστικά μου υπέδειξε,

Πυρά που επέλεξα να μη φέρω στο κόσμο ένα παιδί υπο την επίρρεια και εκείνο μιας αναισθητικής ουσίας,προκειμένου να βγει "φράπα"(όπως η συντριπτική πλειοψηφία των μαιευτήρων ισχυρίζονται, για να συντηρούν τη πιο προσοδοφόρα μπίζνα στα επαγγέλματα υγείας),

αλλά να γεννήσω με πόνο και ιδρώτα όπως τόσα δισεκατομμύρια homo sapiens sapiens πριν από εμένα, και να βιώσω ως κορύφωση των κόπων μου, τη πιο σημαντική στιγμή στη ζωή μου νηφάλια, και παρούσα - ταλαιπωρημένη, αλλά και επιβραβευμένη με μια ανθρώπινη ζωή από τα σπλάχνα μου κατευθείαν στην αγκαλιά μου, στο στήθος μου.

Πυρά που επέλεξα να μην κάνω ύποπτα εμβόλια για ανύπαρκτες ασθένειες, όπως κάποιος άλλος γιατρός μου επέβαλλε,και να χρειάζομαι σήμερα ψευδή ιατρικά σημειώματα για να πάω το υγιές παιδί μου σε κατά τα άλλα μολυσμένους δημόσιους χώρους (σχολεία, κολυμβητήρια  κ.τ.λ).

Πυρά που επέλεξα να μη ταπώσω τα συναισθήματα του παιδιού μου με μια πιπίλα,αλλά να το αφήσω να εφράζει ελεύθερα τη χαρά, τη δυσφορία, το φόβο, και την ευχαρίστηση, και τα υπέροχα επιφωνήματα - προάγγελους της μελλοντικής ομιλίας του.

Πυρά που επέλεξα να σηκώνομαι και τις 3,4 μερικές φορές και 8 φορές που θα ξυπνήσει το βράδυ αντί να το αφήσω να κλαίει και έτσι να ενδώσω στις "περίτεχνες προσπάθειες" του μερικών μηνών βρέφους μου να με "δοκιμάσει",και να "κυριαρχήσει" υπέρ εμού (ε, ακόμα και αν είναι έτσι, χαλάλι σου κοριτσάρα μου!).

Πυρά που προσφέρομαι να μοιραστώ και εγώ και ο πατέρας της κόρης μου, με ιδιαίτερη χαρά το κρεββάτι μας, τον  "ιερό ναό" μας για τις ανήσυχες νύχτες του παιδιού μας, και επιτρέπω έτσι να καταπατήσει τα "συζυγικά μας δικαιώματα" με κίνδυνο να διαταράξει (εώς και να εξοντώσει, μη σας πω) την, κατά τα άλλα, "ιδανική" σχέση μου με το σύντροφό μου...(δε σας το είπα...δε σκοτώνει ο γάμος τον έρωτα...τα παιδιά τον σκοτώνουν! το άκουσα και αυτό!!!!)

Πυρά που επέλεξα να μη βολευτώ πίσω από την αποστομωτική δήλωση, περιλουσμένη με Φωσκόλειο οδυρμό "πρέπει να γυρίσω στη δουλειά μου" που ουκ ολίγες γνωστές και φίλες μου, γόνοι εύπορων οικογενειών, βορείων και νοτίων προαστίων έκαναν,40 μέρες αφού γένησαν,  αφήνοντας το παιδί τους να περάσει τις πιο καθοριστικες μέρες ολόκληρής της ζωής του, στη καλύτερη με μια κατάκοπη γιαγιά,και στη χειρότερη με μια δυστυχισμένη Φιλιπινέζα που την ίδια στιγμή θα αγωνιά για το δικό της βρέφος, που αναγκάστηκε να παρατήσει πίσω στη πατρίδα της,μερικές εβδομάδες αφού το γέννησε.

Πυρά που επέλεξα να κάτσω σπίτι μου και να  μεγαλώσω το παιδί μου εγώ, μόνη μου,να  του προσφέρω δηλαδή το αυτονόητο, το δεδομένο, τη παρουσία μου και την αγάπη μου,έστω και αν χρειαστεί να του στερήσω το καλύτερο καρότσι, το πιο ψαγμένο gadget, την ατέλειωτη γκαρνταρόμπα, τις διακοπές σε all inclusive resorts με πάρκα αναψυχής και νεροτσουλήθρες,τα  μαθήματα σκι στα 3.5 του χρόνια, την ιδιωτική εκπαίδευση σε Κολλέγιο,  και ένα πάρτυ γενεθλίων σε ένα παιδότοπο, ή στη μεζονέτα μου με catering και 50 καλεσμένους (για να μην αναφερθώ και για τις δικές μου στερήσεις, σε τσάντες, γυμναστήρια, κομμωτήρια, hip εστιατόρια, και solarium...και πάνω απ' όλα τη στέρηση της κοινωνικής αναγνώρισης μου ως ικανής, εφυούς,ενημερωμένης, και δυναμικής γυναίκας που μόνο μια καριέρα μπορεί να σου προσφέρει σήμερα....

"άεργες" μαμάδες ...το πούλο! Καθάρισαν οι φεμινίστριες πάλι... ).

Πυρά που επέλεξα να απασχολώ  το παιδί μου πηγαίνοντας από μαθήματα βρεφικής κολύμβησης σε μαθήματα ψυχοκινητικής ανάπτυξης και συγκεντρώσεις μαμάδων με κοινό όραμα, αντί να ξεμπερδέψω με ένα "εκπαιδευτικό" DVD της φτιαγμένης από "σειρά επιστημόνων" Baby Einstein που θα παίζει στη τηλεόραση με τις ώρες, ή με μια στράτα και ένα jumboree (!!!yioupppieee!!!)

Πυρά που επέλεξα να θηλάσω το παιδί μου όπως ακριβώς υποδεικνύει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF, οι 2 μοναδικοί φορείς από τους οποίους μπορεί κανείς να αντλήσει πληροφορίες πάνω σε οποιοδήποτε θέμα υγείας.



Δέχομαι κριτική επειδή επί 10 μήνες (ως σήμερα) δεν προτίμησα ούτε για μια στιγμή την εύκολη λύση μιας σκόνης που συνιστά η κάθε Nestle, προκειμένου να επιστρέψω δριμύτερη στην προ εγκυμοσύνης ζωούλα μου, που ξενύχτισα, πόνεσα, κλείστικα, αλλά παράλληλα απόλαυσα το μεγαλύτερο συναίσθημα μετά τη γέννα του παιδιού μου.

Το μοναδικό γυναικείο χάρισμα που μας προσφέρει την απόλυτη υπεροχή έναντι του  "ισχυρού" φύλου (μη ψάχνεις να το βρεις στη θέση της executive managing director, ή την ειδικότητα της πυρηνικής φυσικού...εδώ κάτω από τη μύτη σου είναι...κυριολεκτικά!).

Την αποθέωση του δεσμού μητέρας-βρέφους και τη μεγαλύτερη ανταμοιβή για την ΣΥΝΕΙΔΗΤΗ επιλογή μου να γίνω μάνα.

Ε, λοιπόν ρε φιλενάδα, και κάθε γυναίκα, εν δυνάμει μητέρα (για τις ήδη μητέρες είναι πια πολύ αργά)

αυτό που με πείραξε περισσότερο στη πατροναριστική στάση σου είναι πως και εσύ αύριο μπορεί να γίνεις μητέρα.

Και στην ιδέα ότι στο μεταξύ θα κουβαλάς ακόμα αυτές τις πεποιθήσεις, και δη με τέτοια περίσσεια αυτοπεποίθηση,

φοβάμαι για το τεράσιο ρίσκο που παίρνω,

να μεγαλώνω ένα παιδί τόσο ακατάληλλο και απροετοίμαστο για τη κοινωνία που θα έρθει να αντιμετωπίσει αύριο.

Αυτή που ζούμε σήμερα, και  που θα διαιωνίσουν κάτι μάμάδες δήθεν εξελιγμένες, ψαγμένες, μορφωμένες, καλλιεργημένες, και συνειδητοποιημένες, όπως εσύ.

Στο μόνο που ελπίζω είναι μέχρι να γίνεις και εσύ μητέρα, να μάθεις να ακούς τη φύση σου αντί για τις πέριξ γνώμες.

Τα μαζεύω τόσους μήνες, και δυστυχώς έτυχε σε εσένα να τα ακούσεις.

Συγνώμη.

Ε."

6 comments:

  1. Συμφωνώ με τα περισσότερα από αυτά (έχω μια ένσταση για τα εμβόλια, αλλά αυτό είναι μια άλλη μεγάλη ιστορία).. Μερικές αντίστοιχες σκέψεις:

    Για το θηλασμό, νευριάζω και εγώ, αλλά περισσότερο στεναχωριέμαι με τις αντιλήψεις του κόσμου.. Και το χειρότερο είναι όταν τα ακούς αυτά από ανθρώπους μορφωμένους που υποτίθεται ότι γνωρίζουν από ψυχολογία και δημόσια υγεία…Έχω ακούσει και το «μετά τους 6 μήνες δεν προσφέρεις τίποτα στο παιδί σου με το θηλασμό – ίσα, ίσα του δίνεις μικρόβια…!». Και το ότι οι παιδίατροι μας θέλουν «αγελάδες».. γιατί; Για να μην αρρωσταίνουν βαριά τα παιδιά και δεν έχουν πολύ δουλειά;

    Επίσης, στεναχωριέμαι και για το πώς αντιμετωπίζουν ορισμένοι την άδεια μητρότητος από τη δουλειά…Θεωρούν ότι ο χρόνος που περνάς με το παιδί σου είναι «διακοπές», ότι δεν αξίζει να αφιερώσεις τουλάχιστον 12 μήνες αναπόσπαστος σε αυτό το πλασματάκι που δε γνωρίζει τίποτα άλλο στον κόσμο εκτός από εσένα, το στήθος σου και λίγους ακόμα ανθρώπους που το αγαπούν…Δε γίνεται δηλαδή να μη με νοιάζει να πάει πίσω η καριέρα μου 1 χρόνο; Δηλαδή αν δουλεύουμε 35 χρόνια (και βάλε), δεν αξίζει να αφιερώσουμε και 1 χρόνο για κάθε παιδί; Θα πάει «πίσω» ο κόσμος αν δουλέψω λίγο λιγότερο; Δε θα κερδίσει κάτι ο κόσμος μας από ένα παιδί που έχει δεχθεί την αγάπη και το χρόνο της μαμάς του (και του μπαμπά του βεβαίως) για τόσο πολύ καιρό;

    Έχεις ακούσει και το άλλο; Το βρέφος σε «εκμεταλλεύεται» και «θέλει» να ξυπνάς το βράδυ και να σε ταλαιπωρεί… και όταν ρωτάς «μήπως απλά το έχει ανάγκη;», «μήπως, έχει ανάγκη την αγκαλιά σου», έχω ακούσει την απάντηση «δε με νοιάζει»… έχω ακούσει και το ότι τα μωρά «συνωμοτούν» εναντίον μας, αλλά φαντάζομαι ότι αυτό τουλάχιστον ειπώθηκε για πλάκα…Είμαι σίγουρη ότι η Μαριάννα μπορεί να πει περισσότερα για τη σημασία του πρώτου χρόνου της ζωής ενός βρέφους και για το πώς θα εξελιχθεί μετά.
    Εγώ απλά σκέφτομαι, αν σε αντιμετωπίζουν από τόσο νωρίς ως «πονηρό» και «εκμεταλλευτή», τι θα γίνεις τελικά όταν μεγαλώσεις;

    Καταλαβαίνω τους γονείς που είναι κουρασμένοι, άυπνοι, που πρέπει να πηγαίνουν νωρίς το πρωί στη δουλειά κάθε μέρα και μετά να ψωνίζουν, να μαγειρεύουν, να παίζουν, να κάνουν τους «υπηρέτες» και ενίοτε τους «νοσοκόμους» για τα γλυκά παιδάκια τους… καταλαβαίνω την απελπισία τους μερικές φορές και συμφωνώ ότι κανείς μας δεν είναι άγιος, αλλά ότι όλοι είμαστε άνθρωποι. Συμφωνώ ότι και θα φωνάξουμε και θα κλάψουμε και θα αφήσουμε τα μικρά μας να κλάψουν για λίγο όταν δε θα αντέχουμε άλλο… Όπως είπε και η Μαριάννα το σημαντικότερο είναι να είμαστε αληθινοί και ειλικρινείς να κάνουμε όσα μπορούμε και να μην καταπιεζόμαστε (όσο είναι δυνατόν). Αν κάποια καταπιέζεται πολύ, ίσως να μην πειράζει αν δε θηλάσει αρκετά ή να πάει νωρίς στη δουλειά, αρκεί να υπάρχει αγάπη και ειλικρίνεια.. Ίσως βέβαια αν κάποιος καταπιέζεται αρκετά, ίσως να μην πειράζει να μην κάνει (ακόμα) παιδιά – η γη έχει αρκετά..

    Έρευνες (σε θηλαστικά) έχουν δείξει ότι οι «καλές μαμάδες» κάνουν κόρες που μεγαλώνοντας γίνονται επίσης «καλές μαμάδες»! Για σκεφτείτε λοιπόν ότι μεγαλώνοντας τα παιδιά μας με αγάπη, αγκαλιές και χωρίς πολλά πρέπει (για μας και για εκείνα), ίσως τελικά κάνουμε και ένα καλό που διαιωνίζεται;

    ReplyDelete
  2. Δεν είμαι μητέρα, ούτε και ψυχολόγος. Και συμφωνώ απόλυτα ότι η στάση που ακολουθεί κανείς με το παιδί του είναι δικό του θέμα και κανενός άλλου. Διακρίνω όμως στην επιστολή της Ε. τη διάθεση "το παιδί μου κι εγώ απέναντι στον κόσμο" (ή me against the world attitude)σε μια παραίνεση που κάθε άλλο παρά εχθρικό σχόλιο είναι. Αν η επιστολογράφος αισθανόταν σιγουριά με τις επιλογές της, δεν θα είχε ανάγκη να γράψει κάτι τέτοιο. Εδώ λοιπόν έχουμε θυμό που φαίνεται να πηγάζει από φόβο και ανασφάλεια.

    Μήπως λοιπόν, αν και φαίνεται συνειδητοποιημένη σε ό,τι κάνει, ο θυμός δεν προέρχεται μόνο από τους "έξω" αλλά και από μέσα της; Μήπως εδώ μιλά ο δικός της αποχωρισμός από μια ζωή που άφησε πίσω προσπαθώντας να μεγαλώσει το παιδί της με έναν απαιτητικό και χρονοβόρο τρόπο που αποκόπτει την ίδια με οτιδήποτε γέμιζε άλλοτε τη ζωή της; Αντίστοιχα, τα "πυρά" που περιγράφει, ίσως πρέπει να ειδωθούν ως προσπάθειες οικείων να κρατήσουν ένα αγαπητό τους πρόσωπο, το οποίο επιλέγει - για τους λόγους του - να θωρακιστεί πίσω από την παντοδύναμη παρουσία ενός μωρού. Ποιοί είναι όμως αυτοί οι λόγοι; Μήπως χρησιμοποιεί το παιδί για να δραπετεύσει από δικά της άλυτα θέματα;

    Ίσως λοιπόν θα βοηθούσε μια ενδοσκόπηση - να αναλογιστεί τί ήταν η ίδια πριν τη γέννα,τί όνειρα, αρχές και επιδιώξεις είχε, τι της αρέσει πραγματικά και τί όχι, για να προσδιορίσει καλύτερα τις επιλογές της και να αισθάνεται ασφαλής με αυτές, μέσα στην κοινωνία όπου ζει. Έτσι θα μεγαλώσει το παιδί της όχι ως αλλοτριωμένη "μάνα-κουράγιο" αλλά ως ολοκληρωμένος άνθρωπος.

    ReplyDelete
  3. και λίγα τα είπε!!
    κι εγώ δεν ξέρω πώς να εξηγήσω κάποια πράγματα στα παιδιά μου... κι εγώ ξενύχτησα για να μπορέσω να κρατήσω το θηλασμό... ε,και; ήμουν πολύ ευτυχισμένη γι'αυτό! κι εγώ δεν ξέρω αν τα παιδάκια μου θα μπορέσουν να συνεννοηθούν με τα υπόλοιπα! χαίρομαι όμως που υπάρχουν κι άλλες ανάλογες μαμάδες, εκτός από τις δικές μου φίλες! και ως εκ τούτου, ελπίζω!

    ReplyDelete
  4. Eίναι δύσκολο να είσαι διαφορετικός τελικά...πολύ μ'άρεσε αυτό το γράμμα.

    ReplyDelete
  5. τα συναισθηματα της Ε. ειναι σχεδον παρομοια με τα συναισθηματα που και εγω εχω βιωσει...και αλλες μαμαδες...σημερα σας ανακαλυψα απο την εκπομπη της Τσουκαλα στην κρατικη τηλεοραση...και ειστε οπως σας περιμενα!!! μπραβο σας!!!!

    ReplyDelete
  6. αν και δεν ειμαστε εδω για να "κρινουμε" την Ε. αλλα για αυτα που βιωσε και βιωνει.. εγω δεν αισθανθηκα οτι ειναι θυμωμενη με τον εαυτο της (οπως ανεφερε η zetaxgr) λογω του αποχωρησμου αντιθετα νομιζω πως ειναι πολυ συνειδητοποιημενη και ξερει τι θελει πως το θελει και γιατι το θελει! και γιαυτο εγω προσωπικα της βγαζω το καπελο! ασχετα με το αν συμφωνουμε η οχι με τις αποφασεις των αλλων η καθε μητερα και ο καθε γονιος εχει δικαιωμα να φερει στον κοσμο και να μεγαλωσει το παιδι του οπως εκεινος κρινει καλυτερα..κατα την γνωμη μου δεν εχει κανεις το δικαιωμα να ασκει κριτικη σε αυτο που με τοσο κοπο και θυσιες εχει πετυχει μια μητερα. για μενα λοιπον ειναι φυσιολογικο το ξεσπασμα της..

    ReplyDelete